Het was een geslaagde date afgelopen dinsdagavond in Geffen. Een leuk gesprek in een ongedwongen sfeer. Maar als je afspraakje aan het eind van de avond gaat applaudisseren, voel je je toch wat ongemakkelijk. Moe, maar voldaan keerden we naar huis en richten we ons vanavond weer op onszelf.
De financiële situatie van de gemeente is zorgelijk, maar niet hopeloos. Door goed te anticiperen op voorspelbare ontwikkelingen kun je grote klappen voorkomen en zo veel mogelijk zachte landingen organiseren.
De VVD wordt als partij vaak neergezet als de kille bezuiniger, alsof bezuinigen een feestje is. Net als nivelleren geen feestje is, is bezuinigen dat ook niet. Bezuinigen is een middel om bij financiële tegenslag aan een nieuw structuur te bouwen die toekomstbestendig en stabiel is om eventuele nieuwe klappen op te vangen. De huidige financieel-economische structuur van de gemeente is duidelijk niet toekomstbestendig en beperkt stabiel. De VVD is er veel aan gelegen om die structuur snel te wijzigen. De effecten daarvan zullen voelbaar zijn in de hele Osse gemeenschap. We zullen daarbij moeten proberen om dat zo veel mogelijk met zachte landingen te realiseren.
Het onlangs berekende begrotingstekort van structureel 7,5 miljoen is voor de VVD geen richtbedrag. We streven naar een hoger bedrag omdat we daarmee marge willen houden voor óf verdere tegenslagen óf een buffer willen creëren voor lopende verplichtingen dan wel nieuw beleid. Wij houden een verlaging van de begroting aan van 10-12 miljoen euro, te realiseren in de komende 4 tot 5 jaar.
Deze bedragen zijn haalbaar via twee programma’s: Allereerst de terugtredende gemeente. Ten tweede via concentratie en focus. Deze twee programma’s versterken elkaar en geven voldoende ruimte om meerjarig te anticiperen op maatschappelijke ontwikkelingen. Het centrale thema bij deze programma’s is: méér investeren, minder consumeren.
Het past bij onze partij om niet om de hete brei heen te draaien. Als we onszelf de opdracht te geven om door te pakken en duidelijk te zijn voor onze inwoners en instellingen, dan moeten we dat ook zo vroeg mogelijk doen. Dat geeft organisaties de kans om te wennen aan de nieuwe omstandigheden en vooral om stappen te nemen naar een nieuwe situatie.
De culturele instellingen krijgen wat ons betreft een fikse korting in hun budget. Dit kan leiden tot sluiting van instellingen. Mogelijk dat er private overname mogelijkheden zijn. De sluiting van Museum Jan Cunen en het Stadsarchief zal zsm gerealiseerd moeten worden. De museumfunctie van Jan Cunen in de huidige vorm heeft voor ons onvoldoende toegevoegde waarde. Datzelfde geldt voor de het Stadsarchief. De Lievekamp krijgt wat de VVD betreft nogmaals een structurele korting op de subsidie. Mogelijk dat dit het proces voor privatisering van het theater kan bevorderen. In het algemeen willen we de hele subsidielijst opschonen. Alle evenementen zullen opnieuw een aanvraag voor subsidiëring moeten doen, waarbij de overlap en samenwerking met andere evenementen een belangrijk toetsingscriterium zal zijn.
Het geheel van culturele en educatieve instellingen in Oss zou nu de opdracht moeten krijgen om met een flinke taakstellende opdracht om tot een toekomstbestendig aanbod te komen. De activiteiten en niet de organisaties staan centraal. Het verschenen rapport over het toekomstig aanbod van cultuur, was wat ons betreft een eerste stapje. Er zijn nog vele meters te gaan.
De afgelopen periode is het beleidsveld sport al vele malen onderwerp van discussie geweest. Wij vinden een flinke stap terug in sportstimulering jammer. Daarentegen is het in de basis de eigen verantwoordelijkheid van ieder individu om voldoende te bewegen. Wel zijn we het erover eens dat sportstimulering meer in relatie moet worden gezien met onderwijs en zorg. Benadrukt moet worden dat de gemeente de sportverenigingen faciliteert met een voordelig aanbod aan sportaccommodaties. Dit lijkt een vanzelfsprekendheid, maar dat is het niet, niet meer. Door een gestage transitie naar een kostendekkende exploitatie van sportaccommodaties willen we Osse clubs uitdagen om meer zelf te doen én meer samen te doen met andere clubs. Wij dwingen niemand, we dagen wel uit. Als hoofdsponsor van de sport in Oss heb je ook wat in te brengen. Dus wat de VVD betreft geen enkele remming om stevige gesprekken te voeren met de sportverenigingen.
Het systeem van wijk en dorpsraden is toe aan een herziening. De mini gemeenteraden willen we omvormen naar uitvoeringsgerichte wijk- en dorpsorganisaties, zonder een beleids- en bestuursrol. De legitimiteit komt vanuit het dorp of de wijk en niet meer vanuit het gemeentehuis. Het dorp of de wijk is dus zelf aan zet om tot een nieuwe organisatie te komen. Is het draagvlak onvoldoende, dan is dat zo. Is er wel basis, dan biedt dat een mooi kader voor een gebiedsgerichte uitvoeringsorganisatie.
Dit betekent dus niet het einde van wijkgericht werken door de gemeente. Het betekent wel het einde van de onnodige bestuurlijke drukte op wijk en dorpsniveau.
De voorzichtig ingezette lijn om te snoeien in het aantal wijk- en dorpsaccommodaties willen we intensiveren. Wij vinden het geen primaire taak om een heel netwerk van accommodaties in de lucht te houden. We zien mogelijkheden om accommodaties af te stoten aan de wijk of het dorp. Daarmee willen de eigen verantwoordelijkheid van de inwoners voor het wel en wee in de wijk benadrukken.
Ten aanzien van het gebouwenbeheer maken we ons ernstig zorgen over het gebrek aan reserves voor vervangingsinvesteringen. Deze tikkende tijdbom moeten we onschadelijk maken, willen we in de toekomst niet met veel, maar slecht onderhouden accommodaties blijven zitten. Daar schiet niemand iets mee op.
Datzelfde geldt voor het beheer van de openbare ruimte. Ook daarbij wordt op dit moment niet gespaard voor vervangingsinvesteringen. Daar krijgen we vroeg of laat de rekening voor gepresenteerd. Ook vinden we dat op dit moment veel te makkelijk gesproken wordt over een verdere bezuinigingen binnen de openbare ruimte. We lijken ons onvoldoende te beseffen dat de al ingeboekte bezuinigingen buiten nog niet zichtbaar zijn en dat we zaken voor ons uitschuiven. Onze oproep aan het college is dan ook om de raad helder aan de geven wat de consequenties zijn voor verdere bezuinigingen én het uitblijven van reserveringen voor vervanginginvesteringen.
De kwaliteit van de openbare orde mag wat de VVD betreft sober zijn, maar wel op orde. Een openbare ruimte van slechte kwaliteit is niet uitnodigend voor private investeerders in onze gemeente. Buurten kunnen daarmee in een ongewenste negatieve spiraal terecht komen. De maatschappelijke kosten zijn uiteindelijk dan vele malen hoger.